UWV wordt gefinancierd uit publieke middelen. Die middelen willen we uiteraard zorgvuldig en verantwoord besteden. We letten er scherp op dat al onze inspanningen en uitgaven daadwerkelijk bijdragen aan de realisatie van onze doelen en dat de kosten in verhouding staan tot de opbrengsten.
UWV is een doelmatige uitvoerder. De uitvoeringskosten (het bedrag dat we uitgeven aan onder meer personeel, huisvesting en automatisering) zijn relatief laag ten opzichte van de totale lasten van UWV.
De coronacrisis heeft grote impact op de samenleving. UWV zet alle zeilen bij om organisaties en burgers op het terrein van werk en inkomen zo goed mogelijk te ondersteunen. In korte tijd heeft UWV de uitvoering van de NOW geïmplementeerd, spelen we adequaat in op de forse toename van het aantal aanvragen voor WW‑uitkeringen en bereiden we de uitvoering van de Tijdelijke Overbruggingsregeling voor Flexibele Arbeidskrachten (TOFA) voor. Om het plotseling sterk toegenomen werkaanbod adequaat te kunnen uitvoeren, moet UWV in korte tijd fors opschalen. Hoewel we dit zo efficiënt en zuinig mogelijk doen, leidt dit tot aanzienlijke extra uitgaven.
Het uitvoeringsbudget van UWV wordt jaarlijks in september in de reactie op het conceptjaarplan van UWV vastgesteld. In het lopende jaar wordt er hierna niet meer aangepast aan nieuwe volume‑inzichten. Een voordelige dan wel een nadelige volumeontwikkeling komt – normaal gesproken – ten gunste of ten laste van de egalisatiereserve van UWV.
In de vastgestelde UWV‑begroting 2020 was al sprake van een tekort van ruim € 40 miljoen. Dit tekort houdt enerzijds verband met de hogere bezetting aan verzekeringsartsen dan waarvoor we budget ontvangen. We zijn met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) in overleg over structurele financiering. Anderzijds is UWV in de begroting geconfronteerd met hogere IV‑kosten. Rekening houdend met meevallers in de financiering van het ministerie (naar verwachting valt de loon- en prijsontwikkeling hoger uit) loopt het begrotingstekort terug naar € 32 miljoen. Het kabinet besluit echter pas in juni over definitieve toekenning van de loon-/prijscompensatie. Tegelijkertijd wordt UWV geconfronteerd met aanzienlijke uitgaven als gevolg van de corona‑uitbraak. Zonder aanvullende middelen zal het begrotingstekort in 2020 naar verwachting oplopen tot meer dan € 100 miljoen. Hiervan wordt € 26,5 miljoen gedekt uit het bestemmingsfonds Dienstverlening. In de egalisatiereserve van UWV zit nog slechts € 9 miljoen die nog niet in het budget is verwerkt. De egalisatiereserve is daarmee niet toereikend om het verdere tekort op te vangen. In deze uitzonderlijke situatie is – in afwijking van de normale gedragslijn – aanpassing van het uitvoeringsbudget voor 2020 noodzakelijk. Vanwege de uitzonderlijke situatie willen we met het ministerie van SZW de uitzonderlijke afspraak maken dat we de overschrijding van het reguliere budget voor 2020 op realisatiebasis afrekenen.
De begroting van UWV is opgebouwd via de zogeheten costaccountingmethodiek. Die maakt de relatie inzichtelijk tussen de te leveren productie en de hiervoor benodigde financiële middelen. Het begrotingsresultaat over de eerste vier maanden van 2020 kan als volgt worden weergegeven:
Tabel: Begrotingsresultaat UWV
Bedragen x € 1 miljoen | Realisatie eerste vier maanden 2020 | Begroting eerste vier maanden 2020 | Verschil | % | Begroting 2020 |
1. Claimbeoordeling | |||||
1.1 Toekennen/afwijzen claim | 189,4 | 181,6 | 7,9 | 4,3% | 544,7 |
1.2 Continueren | 114,2 | 120,1 | -5,9 | -5,0% | 360,4 |
1.3 Handhaving | 20,2 | 20,3 | -0,1 | -0,5% | 60,9 |
323,8 | 322,0 | 1,8 | 0,6% | 966,0 | |
2. Dienstverlening werkzoekenden | |||||
2.1 WW-dienstverlening | 80,8 | 80,3 | 0,5 | 0,6% | 241,0 |
2.2 AG-dienstverlening | 71,3 | 71,8 | -0,6 | -0,8% | 215,5 |
2.3 Inkoop re-integratie en voorzieningen | 15,2 | 15,7 | -0,5 | -3,5% | 47,2 |
167,2 | 167,9 | -0,7 | -0,4% | 503,7 | |
3. Gegevensbeheer en werkgeversdienstverlening | |||||
3.1 Gegevensbeheer | 15,9 | 16,4 | -0,5 | -3,1% | 49,1 |
3.2 Werkgeversdienstverlening | 29,1 | 29,7 | -0,5 | -1,8% | 89,1 |
45,0 | 46,0 | -1,0 | -2,3% | 138,1 | |
4. Uitkeringsverstrekking | |||||
4.1 Uitkeringsverstrekking | 24,2 | 29,5 | -5,3 | -17,8% | 88,5 |
24,2 | 29,5 | -5,3 | -17,8% | 88,5 | |
5. Klantcontact | |||||
5.1 Klantcontact | 44,2 | 41,2 | 3,0 | 7,4% | 123,5 |
44,2 | 41,2 | 3,0 | 7,4% | 123,5 | |
Structurele uitvoeringskosten wettelijke dienstverlening | 604,5 | 606,6 | -2,1 | -0,3% | 1.819,8 |
Vernieuwing, investerings- en transitiebudget | 31,8 | 30,3 | 1,4 | 4,8% | 91,0 |
Invoering wet- en regelgeving | 6,9 | 7,0 | -0,1 | -2,1% | 21,1 |
Totaal projectkosten | 38,7 | 37,4 | 1,3 | 3,5% | 112,1 |
Frictiekosten personeel en huisvesting | 2,1 | 3,4 | 1,4 | -39,7% | 10,3 |
Totaal (voor mutaties fondsen en reserveringen) | 645,2 | 647,4 | -2,2 | -0,3% | 1.942,2 |
Onttrekking aan bestemmingsfonds frictiekosten | -15,5 | -15,5 | 0,0 | -46,5 | |
Onttrekking aan egalisatiereserve | -3,4 | -3,4 | 0,0 | -10,3 | |
Begrotingssaldo | 0,0 | -5,0 | 5,0 | -14,9 | |
Totaal (na mutaties fondsen en reserveringen) | 626,3 | 623,5 | 2,8 | 0,5% | 1.870,5 |
De opgenomen jaarbegroting 2020 voor de uitvoeringskosten bedraagt € 1.870,5 miljoen. Hiervoor heeft het ministerie van SZW € 1.793,3 miljoen aan budget toegekend. Daarnaast ontvangt UWV van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) € 1,6 miljoen voor de onderwijsvoorzieningen en van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) € 1,0 miljoen voor de uitvoering van de tolkvoorziening in het leefdomein. Verder houden wij rekening met nog toe te kennen budgetten voor een bedrag van € 74,6 miljoen; dit betreft voor een belangrijk deel de compensatie voor loon-/prijsontwikkeling in 2020 die nog niet is toegekend. Het begrotingsresultaat van de eerste vier maanden van 2020 is € 2,2 miljoen positief. Na onttrekking aan de reserves resteert een negatief resultaat van € 2,8 miljoen. Hierna gaan wij in op de te onderscheiden posten van het begrotingsresultaat.
Hieronder volgt een nadere toelichting op basis van de costaccountingmethodiek:
-
Claimbeoordeling: Er waren met name meer beslissingen WW en meer activiteiten bij de Ziektewet‑uitkeringen van uitzendkrachten. Bij de continueringen was er sprake van minder activiteiten bij de herbeoordeling WIA. De activiteiten Ziektewet waren meer dan voorzien door meer activiteiten langdurig verzuim. De handhavingsactiviteiten lagen nagenoeg op het niveau van de begroting.
-
Dienstverlening werkzoekenden: De activiteiten dienstverlening WW, AG en inkoop re‑integratie en voorzieningen lagen rond het niveau van de begroting.
-
Gegevens‑ en werkgeversdienstverlening: De totale activiteiten lagen onder het begrote niveau.
-
Inkomensverstrekking: De activiteiten voor debiteurenbeheer en het bestandbeheer lagen onder het begrote aantal.
-
Klantcontact: Het totaalaantal activiteiten van de telefonische klantcontacten was hoger dan voorzien in de begroting. Dit geldt met name voor het klantcontact over de WW.
Projectkosten
Voor 2020 is € 112,1 miljoen begroot voor projecten. Dit is een richtbedrag, gedurende het jaar wordt via een gecontroleerd besluitvormingsproces per project budget vrijgegeven. De gerealiseerde projectkosten zijn in de eerste vier maanden van 2020 € 1,3 miljoen hoger dan begroot.
Frictiekosten personeel en huisvesting
De frictiekosten personeel bedragen € 1,7 miljoen. Deze frictiekosten bestaan voornamelijk uit de kosten van de interne mobiliteitscentra. Er heeft geen dotatie plaatsgevonden aan de voorziening Sociaal plan.
De frictiekosten huisvesting bedragen € 0,4 miljoen. Eind april 2020 stonden er geen panden leeg. In principe is er geen ruimte om uit te breiden binnen de bestaande portefeuille.
Fondsen en reserveringen
In de begroting is een bedrag van € 46,5 miljoen opgenomen als verwacht gebruik vanuit het bestemmingsfonds frictiekosten. Het betreft de volgende begrotingsposten:
-
Bestedingsplan dienstverlening WW, Wajong en WIA € 26,5 miljoen
-
Frictiekosten personeel € 10,0 miljoen
-
Aanvulling projectportfolio (inclusief transities en IV‑professionalisering) € 10,0 miljoen
In de begroting is verder € 10,3 miljoen opgenomen als verwacht gebruik uit de egalisatiereserve.
ICT-kosten
UWV rapporteert volgens een uniforme, voor alle overheidsorganisaties voorgeschreven indeling voor de opbouw van de ICT‑kosten.
Tabel: ICT-kosten
Bedragen x € 1 miljoen | Realisatie eerste vier maanden 2020 |
1. Kosten eigen personeel dat werkzaam is in ICT-functies | 52,3 |
2. Hardware | 11,3 |
3. Standaardsoftware | 16,0 |
4. Spraak‑ en dataverbindingen | 4,6 |
5. Inhuur van personele capaciteit van externe bedrijven ten behoeve van ICT-taken | 21,6 |
6. Aan ICT-leveranciers uitbestede diensten | 52,4 |
Totaal ICT-kosten ten behoeve van de uitvoering | 158,2 |
Huisvesting
In de eerste vier maanden van 2020 is het aantal te huisvesten fte’s met bijna 100 toegenomen. Het aantal vierkante meters is gestegen met 800. Op basis van de bestaande uitgangspunten blijft de druk op huisvesting hoog, er is vrijwel geen leegstand. In verband met de beperkende maatregelen vanwege de coronacrisis is thuiswerken voor veel medewerkers mogelijk gemaakt. Hierdoor hebben we op dit ogenblik geen huisvestingsproblemen en kan de tot nu toe gefiatteerde opschaling met in totaal ruim 800 fte’s worden opgevangen – ondanks dat een deel van deze medewerkers wel op kantoor moet komen om een opleiding te volgen en hun werkzaamheden uit te voeren. Indien thuiswerken niet zou kunnen worden toegepast, zou er een knelpunt ontstaan van circa 13.600 m2. Gezien het aantal medewerkers dat op dit ogenblik kan thuiswerken, verwachten we vooralsnog ook voor de komende periode dat de huidige vastgoedportefeuille voldoende huisvesting kan bieden om de personele groei van UWV op te vangen.
Eind april had UWV 68 panden in portefeuille. Dat zijn er 3 minder dan eind 2019 doordat 3 huurcontracten omgezet zijn naar gebruikersovereenkomsten. Het gaat hier om workshopruimtes die we niet elke dag nodig hebben. Nu betalen we alleen als we er gebruik van maken. Door heronderhandelingen te voeren met verhuurders voor locaties waarvan zeker is dat UWV daar langdurig zal verblijven, proberen we zo gunstig mogelijke afspraken te maken. Hierbij is duurzaamheid een belangrijk aspect. Per april 2020 is voor 1 pand een heronderhandeling gestart. De gerealiseerde huisvestingskosten tot en met april zijn binnen de begroting gebleven.
Tabel: Huisvesting
Eind april 2020 | Eind 2019 | |
Aantal panden in portefeuille | 68 | 71 |
Aantal vierkante meters | 359.700 | 358.900 |
Aantal te huisvesten fte’s | *18.195 | *18.107 |
- * Inclusief externe inhuur en flexkrachten.