Passend werkaanbod, aantal werkende Wajongers en CIAO

Passend werkaanbod voor langdurig werklozen

Met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) hebben we afgesproken dat we jaarlijks een passend werkaanbod (PaWa) doen aan ten minste vijfduizend langdurig WW-gerechtigden die twaalf maanden of langer werkloos zijn en aan WW-gerechtigden die inmiddels zes maanden werkloos zijn en op grond van hun arbeidsmarktpositie het risico lopen langdurig werkloos te blijven. Bij deze intensieve aanpak bieden we de werkzoekende twee vacatures aan bij werkgevers die bereid zijn om langdurig werklozen aan te nemen, regelen we de sollicitatiegesprekken bij de werkgever en vragen we achteraf aan de werkzoekende en de werkgever hoe het gesprek is verlopen. Op deze manier willen we zo veel mogelijk WW’ers die het niet is gelukt of naar verwachting niet zal lukken om binnen één jaar werk te vinden, bemiddelen naar werk. Na zes maanden werkloosheid is alle arbeid passend, ongeacht het opleidings- of werkniveau van de werkzoekende. De werkzoekende mag een aanbod van passende arbeid niet weigeren. De adviseur werk maakt een inschatting of PaWa-dienstverlening een extra kans kan bieden om de klant aan het werk te helpen.

Tabel: Resultaten afgeronde PaWa’s met intensieve dienstverlening

Voor het niet aannemen van de kandidaat zijn de volgende redenen opgegeven:

• 349 keer vanwege een betere kandidaat

• 57 keer op grond van het ontbreken van passende werkervaring en/of opleiding

• 1.744 keer op grond van overige – niet-verwijtbare – redenen

• 49 keer omdat de kandidaat niet in het team zou passen

• 189 keer op grond van (mogelijk) verwijtbaar gedrag

Als een PaWa wegens verwijtbaar gedrag niet leidt tot werkhervatting, dan wordt de uitkering geheel of gedeeltelijk beëindigd.

Aantal werkende Wajongers

Eind 2019 werkten 58.900 Wajongers, 25,4% van het totale aantal mensen met een oWajong- of Wajong 2010-uitkering. Omdat het aantal werkende Wajongers met een aantal maanden vertraging bekend is, gaat het hier om een voorlopig cijfer.

Tabel: Werkende Wajongers

• * Het aantal werkende Wajongers is voor de jaren vanaf 2015 afgezet tegen het totaalaantal lopende uitkeringen voor de oude Wajong en de Wajong 2010. In de Wajong 2015 zitten uitsluitend mensen die duurzaam volledig arbeidsongeschikt zijn.
• ** Het betreft hier voorlopige cijfers. De cijfers tot en met eind 2019 zijn pas later in 2020 beschikbaar.

Jonge Wajongers werken vooral bij reguliere werkgevers. De oudere werken vaak in de beschermde omgeving van een Wsw‑bedrijf. Sinds september 2014 is het niet meer mogelijk een Wsw‑indicatie aan te vragen; deze is nodig voor een baan in de sociale werkvoorziening. De komende jaren moet de banenafspraak ervoor zorgen dat meer Wajongers aan de slag gaan.

Centrum Inclusieve Arbeidsorganisatie

Het Centrum Inclusieve Arbeidsorganisatie (CIAO) is een expertisecentrum van Maastricht University dat in 2016 in samenwerking met UWV is opgericht. Het CIAO faciliteert partijen die zich professioneel inzetten voor de bevordering van duurzame arbeidsparticipatie, in het bijzonder van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. UWV en Maastricht University werken al sinds 2009 samen om kennis, methoden en werkwijzen te ontwikkelen die kunnen helpen om organisaties inclusiever te maken. Dat heeft onder meer geresulteerd in de methodiek Inclusief herontwerp van werk (IHW). Deze methodiek vormt de basis voor het bedrijfsadvies inclusieve arbeidsorganisatie dat UWV kosteloos aanbiedt aan werkgevers die hun organisatie toegankelijk willen maken voor mensen met een arbeidsbeperking.

Doorontwikkeling IHW

Inmiddels is de methodiek inclusief herontwerp van werk doorontwikkeld tot IHW 2.0. Met deze versie wordt in kaart gebracht welke werkzaamheden zich lenen voor werkzoekenden die (nog) niet over de juiste kwalificaties beschikken om een bestaande functie in een organisatie uit te oefenen, maar wel ondersteunende werkzaamheden kunnen uitvoeren die bijdragen aan vermindering van de werkdruk in bijvoorbeeld de zorg en het onderwijs. Het CIAO heeft een opleiding ontwikkeld, de modulaire leergang Inclusieve Arbeidsorganisatie, waarin de methodiek IHW 2.0 centraal staat.

Meer initiatieven

Medio 2018 is door de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) het Initiatief Werken in Zorg en Welzijn gestart. Hiermee komen ze tegemoet aan de dringende personeelsbehoefte in zorginstellingen. UWV zet hiervoor landelijk het bedrijfsadvies inclusieve arbeidsorganisatie in. CIAO begeleidt en evalueert die pilot. De evaluatie is in september gestart en wordt eind juni 2020 afgerond.

Werkgeversorganisatie AWVN is met steun van SZW een project gestart om in vier regio’s tien tot vijftien werkgevers te bewegen om werkzoekenden met een psychische kwetsbaarheid een kans te bieden. UWV zet hierbij het bedrijfsadvies inclusieve arbeidsorganisatie in, het CIAO voert de evaluatie uit.

Eind 2019 is het project IPS/IHW gestart, waarin onderzocht wordt of het meerwaarde biedt om de aanbodgerichte benadering van IPS‑trajecten (Individuele plaatsing en steun) te combineren met de vraaggerichte benadering van IHW‑trajecten. IPS‑trajecten bieden individueel maatwerk aan een werkzoekende met een psychische kwetsbaarheid, IHW‑trajecten bieden maatwerk aan een arbeidsorganisatie om onder andere mensen met een psychische kwetsbaarheid een passende werkkring te bieden. Dit is een project van het Europees Sociaal Fonds (ESF) waarvoor een onderzoeker is aangetrokken met uitgebreide expertise op het gebied van geestelijke gezondheidszorg.

Verder is een samenwerkingsproject gestart van CIAO met de hogeschool van de Deutsche Gesetzliche Unfallversicherung (DGUV). Dit project richt zich op uitwisseling van kennis en expertise op het gebied van de inclusieve arbeidsorganisatie, en op de gezamenlijke ontwikkeling van methodieken.